Het waren roerige jaren na de nederlaag van Napoleon bij Waterloo in 1814, het Weens congres, de inhuldiging van Koning Willem l en de Belgische opstand van 1830. Die opstand begon naar aanleiding van de opvoering van de opera ‘La muette de Portici’ (De stomme van Portici) in Antwerpen waarin een opstand werd verheerlijkt. Daarna volgde de Tiendaagse Veldtocht van 2 tot 12 augustus 1831 die eindigde in de scheiding van Nederland en België zoals beschreven in het verdrag van Londen van 1839. Het werd ook het ‘Verdrag der XXIV Artikelen’ genoemd en het betekende de definitieve internationale erkenning van de Belgische onafhankelijkheid.
Maar we kijken verder in Katwijk aan den Rijn, hoe was het daar?
In ons Rijndorp ging alles zijn gangetje en de katholieke inwoners waren blij met het nieuwe kerkje in de Groote Steeg dat op 9 juli 1846 met 254 zit- en knielplaatsen in gebruik kon worden genomen na de verbouwing van de kolfbaan. Het was begin van een volledig bloeiend katholiek leven onder leiding van pastoor Augustinus de Poorter (1 februari 1847 – 13 april 1851) die eerst nog in Oegstgeest bleef wonen. De nieuwe begraafplaats werd ingewijd door Mgr. Wijckerslooth. Dat was op het huidige parochiekerkhof waar de jezuïeten een mooie kapel bouwden. Deze werd in 1911 echter afgebroken. Ook waren er wel tweehonderd communicantjes, toch een mooi begin voor deze jonge Katwijkse parochie, die nog steeds een statie was. Pastoor de Poorter werd echter overgeplaatst naar Noordwijkerhout, waar hij later zou overlijden. Zijn opvolger was pastoor Petrus Cornelis Groen uit Rotterdam (13 april 1851 – 18 maart 1853).
De inrichting van het neoclassicistische zaalkerkje was zeer sober, en ook moest de pastorie, het vroegere logement ‘De Palmboom’, hoognodig gerepareerd worden. De pastoor kreeg zelfs ondersteuning van de Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Hoe zou hij dat geregeld hebben, een brief geschreven? Ook kreeg hij als geschenk een lichtkroon voor in de kerk. Tevens kreeg deze pastoor het voor elkaar een behoorlijk orgel lost te peuteren bij de jezuïeten. En waarschijnlijk wel als hoogtepunt, het plaatsen van het altaar in rococostijl. Dit prachtige altaar was afkomstig van het r.-k Jongensweeshuis in Amsterdam, met dank aan dezelfde jezuïeten die het weeshuis bestuurden. Belangrijk was dat deze pastoor het armbestuur wist te regelen.
Wie gaf in deze tijd leiding aan de katholieke wereldkerk?
Niet alleen pastores volgden elkaar snel en naadloos op, ook in het Vaticaan volgden de pausen elkaar op. Paus Leo Xlll werd in 1829 opgevolgd door Gregorius XVl en in 1846, dat belangrijke jaar voor de H. Joannes de Doper parochie, werd Pius lX gekroond tot paus. Ook dichter bij huis werd de kerk geleid door de aartsbisschoppen van Utrecht. In het jaar 1853 werd de zogenaamde bisschoppelijke hiërarchie hersteld en de eerste aartsbisschop werd Mgr. Zwijsen van 1853 tot 1868 met als opvolger Mgr. Schaepman tot 1882. Ook werden er weer vijf bisdommen ingesteld en Katwijk maakte dus onderdeel uit van het bisdom Haarlem en het dekenaat Leiden onder leiding van bisschop Johannes van Vree. Hij benoemde in 1858 de statie tot parochie met de beide Katwijken, Valkenburg en het grootste deel van Rijnsburg. Zo was de kerk in Nederland dan eindelijk, na eeuwen, weer een volledig lid van de katholieke wereldkerk.
Denkend aan vroeger… schrijft u mee?
Op deze achtste maandag van het jubileumjaar van onze Katwijkse parochiekern van de H, Joannes de Doper, 22 februari, verschijnt hier het volgende verhaal in de historische serie ‘Denkend aan vroeger…’ van de hand van Richard Hulmer zelf. De kerk is er in de Groote Steeg, het is 1846 en hoe was deze start en hoe zag de kerk in Nederland en de wereld er uit? Waar er elke maandag een verhaal zal worden geplaatst op deze website, de vrijdag erna doorgeplaatst in de uit te geven digitale nieuwsbrief, zal hij met zijn nieuwste geschiedkundige verhaal de ontwikkelingen in Katwijk op lokaal katholiek niveau laten beleven en zo ook beter laten begrijpen.
Maar u kunt ook zelf uw belevenissen geplaatst krijgen, hopelijk voorzien van vele unieke foto’s. Gewoon doen en met elkaar kunnen we de geschiedenis, ook van de laatste zestig jaar, laten herleven voor iedereen die het wil lezen en zien. Want samen beleven we toch het 175-jarig jubileum van onze parochie?
Stuur uw bijdrage, al dan niet compleet want Richard kan er altijd een prachtig verhaal van maken, naar r.hulmer@casema.nl of bel hem op 071-4025028 / 06-10203892. Uw / jouw verhaal(tje), of leuke en pakkende foto met korte tekst kan maandag 1 maart al op deze website geplaatst worden. Leuk om dan reacties te krijgen van de vast en zeker vele lezers.
Namens de evenementencommissie,
Gerard Bol.
