Het kerkje in de Groote Steeg was inmiddels het middelpunt van katholiek Katwijk geworden. Zoals we hebben kunnen lezen in een vorig artikel heeft de tweede pastoor, Petrus Cornelis Groen, heel veel gedaan voor deze jonge Katwijkse parochie. Maar ook hij werd in maart 1853 na een kleine twee dienstjaren, tot verdriet van vele parochianen, overgeplaatst naar Middelburg waar hij in 1879 overleed. Er kwam in die paastijd zelfs nog een tijdelijke waarnemer, Conradus Leonardus Rijp, en in 1854 werd Christianus Theodorus ter Maat benoemd tot definitieve pastoor.
Hij kwam uit Amsterdam en was in 1846 tot priester gewijd. Hij werd omschreven als een sociaal bewogen mens, streng in de leer en als heilige priester. Ook hij had net als zijn voorgangers wat zorgen over het onderhoud van dit kerkje. Toch was er was ook een mooi kerkelijk feest te melden en wel in mei 1855 toen het leerstuk van Maria’s Onbevlekte Ontvangenis groots werd gevierd.
1853… de bisschop was aan zet vanuit Haarlem
Na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie werden de pastores niet meer aangewezen door de aartspriester in Amsterdam, maar door de bisschop van het desbetreffende bisdom. Katwijk viel toen opeens onder het bisdom Haarlem en hier zetelde mgr. van Vree als eerste bisschop. Hij bewoonde het bisschoppelijk paleis aan de Nieuwe Gracht in het centrum van Haarlem. Maar het gezegde ‘Pastores komen en pastores gaan’ van Harry van Mierlo, oud-voorzitter van ons parochiebestuur, was toen ook al van toepassing in ons bisdom.
Want pastoor ter Maat vertrok al in februari 1856 en hij werd toen benoemd in Edam en later vertrok hij ook nog naar Delfshaven waar hij in 1879 overleed. Zijn opvolger in onze parochie, maart 1856, was Jacobus Kriek. Hij was net als Ter Maat ook een Amsterdammer die in 1843 tot priester werd gewijd en dus ook maar kort in ons Rijndorp is gebleven. Want hij vertrok alweer in januari 1857 naar Bovenkerk waar hij wel langer verbleef, namelijk tot 1871. Hij overleed uiteindelijk in 1883 als rustend priester in Haarlem. Maar er kwam gelukkig snel weer een nieuwe pastoor en één maandje later was het Jacobus Adrianus Eversteijn, deze geboren in Scheveningen, die we als pastoor konden verwelkomen. Hij werd dus ook benoemd door mgr. van Vree. Deze bisschop was voorheen ook de eerste directeur van de school in Katwijk aan den Rijn, Het Heerenschool… voor Katwijk dus geen onbekende vroeger!
Bisschoppelijke invloed… van statie tot parochie!
Als bisschop heeft hij de grenzen van de kerkgemeenschappen vastgesteld en Katwijk werd in 1858 officieel verheven tot parochie. Het kerkje in de Groote Steeg werd in 1860 zelfs verrijkt met een nieuwe kruisweg en er kwam ook een zilveren ciborie, die later werd verguld. Ook werd er een nieuw marmeren doopvont aangekocht. De paters van het college, Het Heerenschool, schonken in 1861 de eerder gememoreerde kapel op de begraafplaats wat nu het kerkhof van de huidige kerk is met daarbij twee grafkelders. Er was er één voor de paters en één voor de parochiegeestelijkheid. Een paar jaar later, augustus 1864, verliet ook deze pastoor de parochie en hij werd pastoor van Goes en deken van Middelburg waar hij in 1897 overleed. Zo werd er ondanks snel wisselende pastores, een stevig fundament gelegd voor de komende jaren van deze jonge parochie.
‘Lang leve de levende stenen’
En dat er nog vele markante pastores zouden volgen deze negentiende- en het grootste deel van de twintigste eeuw, wat te denken van zeker de pastores Brinkman (augustus 1864 – januari 1874) en Van Straelen (januari 1874 – november 1901), dat is wel duidelijk geworden in de loop der jaren. Over de eerstgenoemden meer in de komende aflevering van ‘Denkend aan vroeger’. De afleveringen van maandag 22 en 29 maart staan in het teken van de kruiswegstaties met mooie verhalen, de schilder pastoor Hendriks en de technische commissie met de restauratie van de staties eind twintigste eeuw. Maar ik vervolg zeker ook met vele afleveringen gewijd aan ‘de levende stenen’, de vele vrijwilligers in onze parochie, en mijn interviews met de oudere parochianen. Daarmee wil ik namens de evenementencommissie laten zien wat de kracht van ons vrijwilligersbestand is en hoe vroeger de parochianen hun geloof beleefden in en om de kerk, thuis in het gezin en op de Sint Jozefschool (de voorloper van de huidige RKBS de Horizon).
Richard Hulmer
Denkend aan vroeger… schrijft u mee?
Op deze tiende maandag van het jubileumjaar van onze Katwijkse parochiekern van de H, Joannes de Doper, 8 maart, verschijnt hier het volgende verhaal in de serie ‘Denkend aan vroeger…’ van de hand van Richard Hulmer zelf. Deze keer weer een historisch verhaal dat is geplaatst op deze website, de vrijdag erna doorgeplaatst in de uit te geven digitale nieuwsbrief. Hij zal met deze en later ook nog vele andere bijdragen over o.a. werkgroepen, individuele vrijwilligers en koren zichtbaar maken wat een bruisende en dynamische parochiekern we met elkaar zijn in alle jaren.
Maar u kunt ook zelf uw belevenissen geplaatst krijgen, hopelijk voorzien van vele unieke foto’s. Gewoon doen en met elkaar kunnen we die geschiedenis, ook van de laatste zestig jaar, laten herleven voor iedereen die het wil lezen en zien. Want samen beleven we toch het 175-jarig jubileum van onze parochie?
Stuur uw bijdrage, al dan niet compleet want Richard kan er altijd een prachtig verhaal van maken, naar r.hulmer@casema.nl of bel hem op 071-4025028 / 06-10203892. Uw / jouw verhaal(tje), of leuke en pakkende foto met korte tekst kan maandag 15 maart al op deze website geplaatst worden. Leuk om dan als ‘leverancier’ later reacties te krijgen van de vast en zeker vele lezers.
Namens de evenementencommissie,
Gerard Bol.
