Het is onrustig in Europa en op 20 juni 1914 zijn we in de plaats Sarajevo. Op die dag werd er een aanslag gepleegd op aartshertog Frans-Ferdinand en zijn echtgenote. Hij was de beoogde troonopvolger van de Oostenrijkse Keizer Frans Jozef I. Deze aanslag was de aanleiding voor het begin van de Eerste Wereldoorlog. De oorzaken lagen natuurlijk veel dieper en heel Europa werd in deze oorlog meegesleurd. Gelukkig bleef Nederland neutraal, maar in de loop van de eerste maanden van 1914 waren de gevolgen voor ons land toch merkbaar. Maar wat merkten de inwoners van ons Rijndorp hiervan, onze parochie waar pastoor Hendriks sinds 4 juli 1908 pastoor was?
Hoe ging het in Katwijk aan den Rijn?
De katholieke wereldkerk werd in die dagen geleid door Paus Pius X tot 1914 en zijn opvolger was Benedictus XV tot 1922. In het neutrale Nederland was Henricus van de Wetering toen aartsbisschop van Utrecht. In de kranten konden de inwoners lezen hoe het ieder verging in de oorlog, over de mobilisatie van het leger en de vele Belgische vluchtelingen in ons land en zeker ook in Katwijk. In deze onzekere tijd werd onze parochie geleid door pastoor Hendriks. Maar erg makkelijk had hij het zeker niet. Er waren financiële problemen met de aflossing en rente en dat kostte vele hoofdbrekens. Ook de plannen voor een eigen katholieke lagere school vroegen veel onderhandelingen met de gemeente. Maar ook het verenigingsleven vroeg ruime aandacht van de pastoor. In 1916 vierde hij hier zijn zilveren priesterjubileum en het kerkhof werd toen verrijkt met een beeld van het H. Hart. Ondanks alle problemen was deze pastoor ook bezig met het schilderen van de veertien kruiswegstaties voor ons kerkgebouw. Het geld om schilderspullen te kopen kreeg hij toen van een rijke parochiaan.
Dan is het 1917
In de notulen van het parochiebestuur stond te lezen dat de parochie bijna niet meer aan haar verplichtingen kon voldoen. Toch moesten er voor de nieuwe school plannen gemaakt worden. Na veel praten kwam er een nieuw plan voor een school naast de kerk. Hiervoor moet echter wel een huis gekocht worden, op de plek van de school. Voor de bouw werd geld geleend van particulieren en er werd een obligatie lening aangegaan. Maar het hield niet op en de toestand werd steeds somberder. Ondertussen was de vrede in Europa in november 1918 weer aangebroken. En we komen dan aan bij het jaar 1921. Op 4 januari van dat jaar is pastoor Hendriks inmiddels al 12,5 jaar geestelijk leider van onze parochie. In de boeken is te lezen dat hij vanwege de duurte geen nieuwe toog kon kopen. De oude was tot immers tot op de draad versleten. Door één van de parochianen werd een collecte georganiseerd en van de opbrengst kon Hendriks niet alleen een nieuwe toog kopen, maar ook een bijpassend vest. Ook was er nog geld over voor wat andere blijken van waardering voor deze herder.
Het geestelijk leven gaat door
Ook in onze parochie, maart 1920, werd de St. Barbara- vereniging opgericht, en in augustus van dat jaar het collectantencollege. Ondanks deze heugelijke feiten dit bleek de begroting voor het jaar 1922 een tekort te schrijven van f 2526,27. Het geestelijk leven groeide echter en dat was te zien in de aantallen H.H. Communiën. Waren het in 1900 er nog 3500, was het in 1911 al gestegen naar 12.000 en in 1921 zelfs naar 20.000. We waren een bloeiende parochie dus.
Dan is het november 1921 als pastoor Hendriks word benoemd tot pastoor van Noord-Zijpe. Katwijk moet dus weer afscheid nemen van een geliefde herder. Een man die altijd met onze parochie verbonden blijft, niet alleen als bouwpastoor maar zeker als de schilder van de kruiswegstaties en de man die de plannen voor de katholieke school op papier zette. De herinneringen aan deze pastoor zullen dus altijd blijven. Hij bleef pastoor in het Noord- Hollandse plaatsje tot hij overleed in 1932 en hij vond ook daar zijn laatste rustplaats. Zijn opvolger werd op 18 november 1921 pastoor Henricus Joannes Maas. Hoe hij alle financiële moeilijkheden overwon, leest u in een volgende aflevering van deze serie ‘Denkend aan vroeger…’
Richard Hulmer
Denkend aan vroeger… schrijft u als eerste mee?
Op deze maandag 24 mei, verschijnt hier het verdere verhaal over de bezigheden van pastoor Hendriks in de serie ‘Denkend aan vroeger…’ van de hand van Richard Hulmer door hem aan het papier toevertrouwd. Hij zal met deze aflevering van ‘Denkend aan vroeger’ en later ook nog zeker met vele andere bijdragen over o.a. werkgroepen, individuele vrijwilligers, oudere parochianen en koren zichtbaar maken wat een bruisende en dynamische parochiekern we met elkaar zijn geweest en zijn in alle jaren.
Maar u kunt ook zelf uw belevenissen geplaatst krijgen, als eerste zelfs want tot op heden loopt het nog geen storm hoewel de eerste foto’s uit vroegere (onderwijs)tijden al wel binnenstromen. Hopelijk is uw bijdrage dan ook voorzien van vele unieke foto’s variërend van een communiefeest, les op de St. Jozefschool, bij K.R.V. tot een kerstspel in de kerk enz. Gewoon doen dus en met elkaar kunnen we zo die geschiedenis, ook van de laatste zestig jaar, laten herleven voor iedereen die het wil lezen en zien. Want samen beleven we toch het 175-jarig jubileum van onze parochie? En we gaan toch ook met elkaar vol vertrouwen de toekomst tegemoet?
Stuur uw bijdrage, al dan niet compleet uitgeschreven want Richard kan altijd van uw losse zinnen en steekwoorden een prachtig verhaal maken, naar r.hulmer@casema.nl of bel hem op 071-4025028 / 06-10203892. Uw / jouw verhaal(tje), of leuke en pakkende foto met korte tekst kan als eerste meeschrijvende parochiaan maandag 31 mei al op deze website geplaatst worden. Leuk om dan als ‘leverancier’ later reacties te krijgen van de vast en zeker vele lezers.
Namens de evenementencommissie,
Gerard Bol.
