Denkend aan vroeger… eindelijk de katholieke schooldeuren open!

Eindelijk is er dan toestemming voor de bouw van de school op 17 oktober 1921, maar dan dient zich een nieuwe financiële mogelijkheid aan. Met de invoering van de nieuwe onderwijswet kan de school gebouwd worden met overheidssteun. Wel moet er dan aan een aantal voorwaarden worden voldaan. En één van die voorwaarden was dat het aantal leerlingen minimaal honderd moest zijn, 81 uit Katwijk, en 19 uit Rijnburg en Valkenburg. Toen dat geregeld was en alle tekeningen waren goedgekeurd, kon er een aanbesteding worden uitgeschreven.

De moeizame bevalling van een eerste katholieke school in Katwijk

De gemeentelijke financiële verantwoording uit 26 februari 1925 over de waarborgsom van de te bouwen katholieke school. Ziet u het zo al getypt worden door de ambtenaar op het Katwijkse gemeentehuis?

In het gemeentehuis vond deze aanbesteding plaats en er waren maar liefst twintig aannemers die deze klus wel wilden klaren. Dhr. K. v.d. Plas kreeg de opdracht om deze school te bouwen, voor de somma van wel 28.000,-.
De schoolmeubelen werden geleverd door J. Hakkeling voor f 2.300,- en de grondprijs, waar de school zou verrijzen, was f 2.132,50. Toen was alles in orde en kon de bouw beginnen.

Op 1 maart 1924 werd de school officieel geopend en de naam werd bekendgemaakt. Het was geworden de St. Josefschool bij de opening en inwijding door de hoogwaardige deken van Leiden, dhr. P.L. Dessens. Maar na alle perikelen met de gemeente waren de burgemeester, dhr. de Waal Malefijt, de gemeentesecretaris dhr. J.W. Kobus, en enkele gemeenteraadsleden toch wel aanwezig. En bijzondere, doch zeer welkome gasten, waren het hoofd der school, dhr. Castenmiller en onderwijzeres mej. Adr. Van Beek. Ook pastoor Maas (1921 – 1925) voerde het woord. Hij blikte even terug in de tijd en vond het jammer dat de grondlegger van het rooms-katholieke onderwijs in Katwijk aan den Rijn, hier niet bij aanwezig kon zijn. Die initiatiefnemer was pastoor Hendriks (1908 – 1921), want hij was intussen overplaats naar ’t Sandt in Noord-Holland.

En dan kan het r.-k onderwijs in Katwijk van start.

De St. Josefschool was begonnen met drie klaslokalen en een paar jaar later, in 1930, kwam er nog een vierde lokaal bij. Als je de school binnenkwam, stond je in de hal met in het midden de trap naar boven. Beneden waren er twee  lokalen en boven waren er eveneens twee .

Tot zover de voorbereidingen en de bouw van de St. Josefschool. In de volgende aflevering in deze serie van ‘Denkend aan vroeger…’, meer verhalen van leerlingen van toen en parochianen van nu.

Huize Callao en de komst van de Bernadette-kleuterschool en de naaischool

De Bernadette-kleuterschool met bij aanvang één lokaal voor de bewaarschool (kleuterschool) en het rechterlokaal tegenover de pastorie werd als naaischool gebruikt. In 1948-1949 waren er 67 kleuters waarvan 27 beneden de vier jaar waarvoor geen gemeentelijke subsidie werd verstrekt. Was dit de eerste katholieke kinderopvang in Katwijk?  

Ook in die tijd, rond 1930, had pastoor Schiphorst (1929 – 1933), zich ingezet voor de bouw van een r.-k rusthuis. Dit werd Huize Callao. Hiervoor werd de hulp ingeroepen van de kloosterorde ‘De Kleine Zusters van de H. Joseph’. Deze eerwaarde zusters kwamen uit Heerlen.

De parochie kreeg toestemming het rusthuis te bouwen, met gelegenheid van tien ‘pensionaren’ en tevens het stichten van een bewaar- en naaischool. De eerste steen werd gelegd op 21 november 1933 door pastoor Schiphorst in aanwezigheid van o.a. het hoofd van de congregatie van de zusters en deken Homulle uit Leiden. Zuster Gerontina stond aan het hoofd van deze naaischool en zij verwachtte grote belangstelling voor de naai-en kniplessen, maar ook voor haak-en borduurwerk.

Maar ook de bewaarschool (lees als ‘kleuterschool’ met de naam ‘Bernadette-kleuterschool’) kreeg voldoende kleuters aangemeld. Dit tot vreugde van de eerwaarde dames die de kleuters van alles wilden leren. Dat waren bij de start september 1933 de eerste zuster Felicissima en zuster Egbertine Bernard met 48 kleuters. 

Kleuteranekdote van een oudere parochiane

Wat vertelde ze mij: ,,De ene zuster was wat strenger en de ander wat liever. Zo had één van de kleuters het aan de stok met een zuster en recht uit het hart zei dit kind dat haar vader thuis een heel groot konijn had en dat die haar op zou vreten!” Zou deze kleuteruitspraak geholpen hebben?

Richard Hulmer

Denkend aan vroeger… schrijft u ook mee?

Op deze maandag 18 oktober verscheen hierboven een eerste aflevering over o.a. herinneringen van parochianen aan hun schoolbestaan vroeger op de katholieke Katwijkse scholen in onze parochie. Ook deze aflevering in de serie ‘Denkend aan vroeger…’ van de hand van Richard Hulmer is door hem met groot enthousiasme aan het papier toevertrouwd na het nodige voorbereidende werk en gesprekken met oudere parochianen. 

Hij zal met deze aflevering van ‘Denkend aan vroeger’ en later ook nog zeker met vele andere bijdragen elke maandag op deze website over o.a. werkgroepen, individuele vrijwilligers, oudere parochianen en koren zichtbaar maken wat een bruisende en dynamische parochiekern we met elkaar zijn geweest en zijn in alle jaren.

Maandag 25 oktober plaatst Hulmer een nieuwe aflevering met diverse parochiële herinneringen over verschillende katholieke scholen met anekdotes van de kinderen van toen. Er volgen vast en zeker nog veel meer schoolherinneringen in woord en beeld van vele parochianen. Dus u kunt ook zelf uw belevenissen nog geplaatst krijgen.

Hopelijk is uw bijdrage dan ook voorzien van vele unieke foto’s variërend van een communiefeest, les op de St. Jozefschool of andere katholieke scholen, een kerstspel in de kerk enz.

Gewoon doen dus en met elkaar kunnen we zo die geschiedenis, ook van de laatste zestig jaar, laten herleven voor iedereen die het wil lezen en zien. Want samen beleven we toch het 175-jarig jubileum van onze parochie? En we gaan toch ook met elkaar vol vertrouwen de toekomst tegemoet?

Stuur uw bijdrage, al dan niet compleet uitgeschreven want Richard kan altijd van uw losse zinnen en steekwoorden een prachtig verhaal maken, naar r.hulmer@casema.nl of bel hem op 071-4025028 / 06-10203892. Uw / jouw verhaal(tje), of leuke en pakkende foto met korte tekst kan dan ook op deze website geplaatst worden. Leuk om dan als ‘leverancier’ later reacties te krijgen van de vast en zeker vele lezers.

Namens de evenementencommissie,

Gerard Bol.